TDED Erzurum, Bir Degeri Daha Erzurum'a Tanitti
Türkiye Dil ve Edebiyat Dernegi Erzurum Subesi’nde her hafta yapilan “Cuma Bulusmalari” programinda Erzurumlularca bilinmeyen bir musikisinas, mutasavvif ve ilim adami olan Yavru Mehmed Efendi konusuldu.
TDED Erzurum Baskan Yardimcisi olan Adnan Yazici’nin konusmaci oldugu programda 1895 Erzurum dogumlu Yavru Mehmed Efendi’nin hayati ve sanati hatiralar esliginde anlatildi. On bes yasinda Erzurum’dan ayrilip Istanbul’a giden Yavru Mehmed’i Dursun Gürlek’in 2023 Aralik ayinda Derin Tarih dergisinde genisçe yer verildiginde haberdar oldugunu söyleyen Adnan Yazici Istanbul’un sanat ve edebiyat çevrelerince yazilan birçok hatiratta Yavru Mehmed ismine rastlanildigini, Erzurum’da bilinmemesini de onun küçük yasta Istanbul’a gitmis olmasindan kaynaklandigini tahmin ettigini söyledi.
Iste Yavru Mehmed Efendi’nin yasami
TDED Erzurum Baskan Yardimcisi Adnan Yazici sözlerine söyle devam etti: “Basta Orhan Okay’in “Bir Baska Istanbul” kitabi olmak üzere birçok kitapta “Yavru’nun Çayhanesi”nden bahsedildigini görüyoruz. Neyzen Tevfik Yavru Mehmed’in can dostudur. Ve çayhanenin bas müdavimlerindendir. Sehzadebasindaki Yavru’nun Çayhanesi’ne musiki dünyasindan Münir Nureddin Selçuk, Ismail Hakki Bey, Kasiyarik Hüsameddin Bey, Hoca Ziya Bey, Hafiz Sami, Hafiz Osman, Hamiyet Yüceses; ulemadan ve sanat çevresinden Abidin Dino, Ali Nihat Tarlan, Mükrimin Halil Yinanç, Necdet Atilgan, Abdülbaki Gölpinarli, Semseddin Yesil (Yesil Hoca), Kasim Küfrevî, Celal Hoca gibi isimler müdavimdir. Yavru Mehmed’in bir de kitabi bulunmaktadir: Feridüddin Attar’in Veysel Karanî’sini çevirmis, 1938’de Sinan Matbaasi’ndan yayimlanmistir. Çeviriye 31 sayfalik risale yazmistir. 1940’larda ileri yasina ragmen giyimine, kusamina ve temizligine titiz biriydi. Yavuz Selim’de tek odali kiralik evinde oturuyordu. 1908’de Ittihat ve Terakki hükümetiyle ters düsünce üç yil Sinop’a sürgüne gönderilmis. 19 Mayis 1919’da Mustafa Kemal Pasa’nin Samsun’a çikisinin akabinde, Havza’da ve Amasya’da yapilan toplantilarda Refet Pasa’nin kumandasinda olusturulan muhafiz müfrezesinde güvenligi saglayan serdengeçtilerin arasinda bulunmus. Daha sonra yine Refet Pasa komutasindaki birliklerle Konya isyanini bastirma görevine katilmis. Muharrem ayinda sebillik de yapan Yavru Mehmed gönül ehli, musikisinas ve edebi olan bir kimseydi. Sinop’ta Abdulkadir Belhi hazretlerinin mahdumu Seyyid Muhtar Efendi ile tanisir ve sohbetlerinden yararlanmis, tasavvufla ilgilenmistir. Istiklal Savasi’ndan sonra Istanbul’a dönen Yavru Mehmed birtakim gazinolarda, mesela Harbiye’deki Belvü Bahçesi’nde, Türk musikisi icra edilen kahvehanelerde gazelhanlik yapmistir. Mehmed Akif ile zamanin ses ve saz sanatkarlariyla siki dost olmustur. Erzurumlu Hafiz Faruk Kaleli’yle ayni dönemde yasamistir. Doldurdugu bir 45’lik tas plagi bugün halâ internette dinlenebilmektedir. 1950’lerde vefat ettigi düsünülen Erzurumlu Yavru Mehmed, Edirnekapi’da Hava Sehitleri Kabristani’nin yanindaki sehitlige defnedilmistir.”
Iste Yavru Mehmed Efendi’nin yasami
TDED Erzurum Baskan Yardimcisi Adnan Yazici sözlerine söyle devam etti: “Basta Orhan Okay’in “Bir Baska Istanbul” kitabi olmak üzere birçok kitapta “Yavru’nun Çayhanesi”nden bahsedildigini görüyoruz. Neyzen Tevfik Yavru Mehmed’in can dostudur. Ve çayhanenin bas müdavimlerindendir. Sehzadebasindaki Yavru’nun Çayhanesi’ne musiki dünyasindan Münir Nureddin Selçuk, Ismail Hakki Bey, Kasiyarik Hüsameddin Bey, Hoca Ziya Bey, Hafiz Sami, Hafiz Osman, Hamiyet Yüceses; ulemadan ve sanat çevresinden Abidin Dino, Ali Nihat Tarlan, Mükrimin Halil Yinanç, Necdet Atilgan, Abdülbaki Gölpinarli, Semseddin Yesil (Yesil Hoca), Kasim Küfrevî, Celal Hoca gibi isimler müdavimdir. Yavru Mehmed’in bir de kitabi bulunmaktadir: Feridüddin Attar’in Veysel Karanî’sini çevirmis, 1938’de Sinan Matbaasi’ndan yayimlanmistir. Çeviriye 31 sayfalik risale yazmistir. 1940’larda ileri yasina ragmen giyimine, kusamina ve temizligine titiz biriydi. Yavuz Selim’de tek odali kiralik evinde oturuyordu. 1908’de Ittihat ve Terakki hükümetiyle ters düsünce üç yil Sinop’a sürgüne gönderilmis. 19 Mayis 1919’da Mustafa Kemal Pasa’nin Samsun’a çikisinin akabinde, Havza’da ve Amasya’da yapilan toplantilarda Refet Pasa’nin kumandasinda olusturulan muhafiz müfrezesinde güvenligi saglayan serdengeçtilerin arasinda bulunmus. Daha sonra yine Refet Pasa komutasindaki birliklerle Konya isyanini bastirma görevine katilmis. Muharrem ayinda sebillik de yapan Yavru Mehmed gönül ehli, musikisinas ve edebi olan bir kimseydi. Sinop’ta Abdulkadir Belhi hazretlerinin mahdumu Seyyid Muhtar Efendi ile tanisir ve sohbetlerinden yararlanmis, tasavvufla ilgilenmistir. Istiklal Savasi’ndan sonra Istanbul’a dönen Yavru Mehmed birtakim gazinolarda, mesela Harbiye’deki Belvü Bahçesi’nde, Türk musikisi icra edilen kahvehanelerde gazelhanlik yapmistir. Mehmed Akif ile zamanin ses ve saz sanatkarlariyla siki dost olmustur. Erzurumlu Hafiz Faruk Kaleli’yle ayni dönemde yasamistir. Doldurdugu bir 45’lik tas plagi bugün halâ internette dinlenebilmektedir. 1950’lerde vefat ettigi düsünülen Erzurumlu Yavru Mehmed, Edirnekapi’da Hava Sehitleri Kabristani’nin yanindaki sehitlige defnedilmistir.”
Kaynak: İHA
