Pehlivan Develer Çekirdekten Yetişiyor
Ege Bölgesi'nde kış boyunca süren güreşlerde boy gösteren pehlivan develer, çiftleşme öncesi ırk belirlenmesinden kundaklamaya, özel beslenme sürecinden havutlamaya (deve semeri) kadar itinayla yetiştiriliyor.
Türkiye Devecilik Kültürü ve Deve Güreşleri Federasyonu İkinci Başkanı Aytekin Kaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünyaya gelecek devenin güreşçi özellikleri taşıması için özellikle anne ırkının büyük önem taşıdığını söyledi.
İncirliova'daki çiftliğinde 10 yıldır deve üretimi yapan Kaya, yavruları güreşçi olan anne develeri tespit ederek çiftleşme sürecinde bunları kullandıklarını belirtti.
Develerin anne ırkına göre güreş sırasında farklı stiller sergilediğine dikkati çeken Kaya, şunları kaydetti:
"Devenin ırkı babadan değil, anneden geliyor. Annesine göre her devenin güreş stili farklılık arz ediyor. Irk özelliklerine göre develer sağ ve sol tekçi, çırpmacı veya çengelci olabiliyor. Bunun için çiftleştirme sürecinde anne ırkının çok iyi belirlenmesi şart. Hepsinin ayrı ayrı hüneri var. Tüm bu özellikler sonradan öğretmeyle değil, annenin ırkı ile alakalı. 10 yıldan bu yana deneme yanılma yoluyla iyi güreşen develerin annelerini ayırdık. Şu anda çiftliğimizde 10 iyi anne var. Bunları satmıyor muhafaza ediyoruz. Pehlivan deve yetiştirmek için çiftleşmede bunları kullanıyoruz."
-Bebek gibi kundaklanıyor
Develerin güreşlerde dik durabilmesi için doğum sonrası kundaklama sürecinin büyük önem taşıdığını aktaran Kaya, ayakların düzgün olması için de bunun gerektiğini vurguladı.
Doğum sonrasında 1 hafta boyunca yavru develerin eski bir havut içerisinde günde 5-6 kez kundaklandığını belirten Kaya, şöyle dedi:
"Yeni doğan devenin ayaklarını bağlıyor, bir bebek gibi kundaklıyoruz. Doğum sonrasında ayaklarının yamuk olmaması, güreş döneminde devenin heybetli olması için kundaklama büyük önem taşımakta. Kundaklama sırasında yavru deve annesini emdikçe kendisine geliyor ve düzgün bir hal alıyor. İkinci ayın ardından sütü kesip deveye fizikli olsun diye kalsiyum içerikli özel yemler veriyoruz. Deve bu süreçte güzelleşip canlanmaya devam ediyor. Annesinin sütünü çok iyi alıp güzel beslenen bir deve 2 yaşında güreş çağına geldiğinde, 4-5 yaşındaymış gibi boylu poslu oluyor."
-Erkek deve sevinci
Çiftleştirdikleri develerin erkek yavru vermesi durumunda büyük sevinç yaşadıklarını anlatan Kaya, dişi olduğunda ise güreşemeyeceği için üzüldüklerini anlattı.
Kaya, "Bir aile 5 kızdan sonra oğlan çocuğu olduğunda nasıl seviniyorsa, biz de erkek deve doğduğunda öyle seviniyoruz. Çünkü deve dişi olduğunda güreşmiyor. Erkek deve 2 yaşında güreşmeye başlıyor ve 6 yaşına kadar bu şekilde güreşiyor. 6 yaşından sonra havutlanarak güreşmeye devam ediyor. Bunun için yavrular erkek doğduğu zaman bizim için daha iyi oluyor" diye konuştu.
İncirliova'daki çiftliğinde 10 yıldır deve üretimi yapan Kaya, yavruları güreşçi olan anne develeri tespit ederek çiftleşme sürecinde bunları kullandıklarını belirtti.
Develerin anne ırkına göre güreş sırasında farklı stiller sergilediğine dikkati çeken Kaya, şunları kaydetti:
"Devenin ırkı babadan değil, anneden geliyor. Annesine göre her devenin güreş stili farklılık arz ediyor. Irk özelliklerine göre develer sağ ve sol tekçi, çırpmacı veya çengelci olabiliyor. Bunun için çiftleştirme sürecinde anne ırkının çok iyi belirlenmesi şart. Hepsinin ayrı ayrı hüneri var. Tüm bu özellikler sonradan öğretmeyle değil, annenin ırkı ile alakalı. 10 yıldan bu yana deneme yanılma yoluyla iyi güreşen develerin annelerini ayırdık. Şu anda çiftliğimizde 10 iyi anne var. Bunları satmıyor muhafaza ediyoruz. Pehlivan deve yetiştirmek için çiftleşmede bunları kullanıyoruz."
-Bebek gibi kundaklanıyor
Develerin güreşlerde dik durabilmesi için doğum sonrası kundaklama sürecinin büyük önem taşıdığını aktaran Kaya, ayakların düzgün olması için de bunun gerektiğini vurguladı.
Doğum sonrasında 1 hafta boyunca yavru develerin eski bir havut içerisinde günde 5-6 kez kundaklandığını belirten Kaya, şöyle dedi:
"Yeni doğan devenin ayaklarını bağlıyor, bir bebek gibi kundaklıyoruz. Doğum sonrasında ayaklarının yamuk olmaması, güreş döneminde devenin heybetli olması için kundaklama büyük önem taşımakta. Kundaklama sırasında yavru deve annesini emdikçe kendisine geliyor ve düzgün bir hal alıyor. İkinci ayın ardından sütü kesip deveye fizikli olsun diye kalsiyum içerikli özel yemler veriyoruz. Deve bu süreçte güzelleşip canlanmaya devam ediyor. Annesinin sütünü çok iyi alıp güzel beslenen bir deve 2 yaşında güreş çağına geldiğinde, 4-5 yaşındaymış gibi boylu poslu oluyor."
-Erkek deve sevinci
Çiftleştirdikleri develerin erkek yavru vermesi durumunda büyük sevinç yaşadıklarını anlatan Kaya, dişi olduğunda ise güreşemeyeceği için üzüldüklerini anlattı.
Kaya, "Bir aile 5 kızdan sonra oğlan çocuğu olduğunda nasıl seviniyorsa, biz de erkek deve doğduğunda öyle seviniyoruz. Çünkü deve dişi olduğunda güreşmiyor. Erkek deve 2 yaşında güreşmeye başlıyor ve 6 yaşına kadar bu şekilde güreşiyor. 6 yaşından sonra havutlanarak güreşmeye devam ediyor. Bunun için yavrular erkek doğduğu zaman bizim için daha iyi oluyor" diye konuştu.
Kaynak: AA