Özel Localarda Geleceğin Şampiyon Tayları Doğuyor

Tahir Turan Eroğlu - Türkiye Jokey Kulübünün İzmit Merkez Aşım İstasyonunda 7 gün 24 saat nöbet tutan veterinerler, teknisyenler ve seyisler sayesinde özel localarda geleceğin şampiyon tayları doğuyor.

Bayraktar köyündeki 715 dönüm arazide kurulu, kısrak, aygır ve karantina tavlaları, kum ve çim padoklarının yanı sıra modern laboratuvarı, ameliyathanesi ve doğumhanesi bulunan istasyonda şubat-haziran aylarında yaklaşık 250 tay dünyaya geliyor.

Doğumhane sorumlusu veteriner Dilem Buz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, atların gebelik süresinin 330 gün olduğunu belirterek, kısrağın doğum için uygun koşul görmemesi durumunda doğumun yaklaşık bir ay ertelenebildiğini söyledi.

Buz, gebe kısrakların doğuma yakın dönemlerde tavlalarındaki bokslarından doğumhanedeki özel localara alındığını dile getirerek, nöbet sistemiyle kısrakların kesintisiz kontrol edildiğini anlattı.

Deneyimli seyislerin sabaha kadar devriye gezerek doğumun erken fark edilmesine özen gösterdiğini kaydeden Buz, bu sayede tayın sağlıklı doğmasına yardımcı olduklarını vurguladı.

Kısrakların meme uçlarından inci tanesi gibi süt gelmesi ve memelerin dolgunlaşmasının doğumun 12-24 saatte gerçekleşeceğinin "ilk habercisi" olduğuna işaret eden Buz, kısrağın huzursuzlanması, terlemesi, kuyruk altı bölgesinde ödem benzeri çıkıntı oluşması ve damarların belirgin şekilde genişlemesinin son belirtiler olduğunu, plasentanın yırtılmasıyla doğumun başladığını aktardı.

Kısrakların genellikle yatarak doğum yaptığını, tayın pozisyonunun normal olup olmadığına baktıklarını dile getiren Buz, "Göbek kordonu, tayın bağışıklık sistemini güçlendirmesi için gerekli olan kan geçişinin beklenmesinin ardından uygun şekilde koparılıyor. Gecede ortalama 3-4 doğum gerçekleşiyor, 9 doğumla geçen gecelerimiz oldu. Gecede doğum olmaması çok nadir gerçekleşen bir durum" diye konuştu.

-24 saat doğum nöbeti-

Dilem Buz, acil durum olabileceği düşüncesiyle sürekli tetikte olduklarını belirterek, şunları kaydetti:

"Burada tayların beslenmelerine, sağlıklı gelişmelerine özen gösteriliyor. Dünyada da bu iş böyle yapılıyor, burada da dünya standartlarında hizmet veriliyor. 7/24 atın başındayız, 'anneyi emdi mi, emmedi mi, herhangi bir bacak, ayak, basış sorunu var mı, yok mu-' diye sürekli gözlem yapıyoruz. Tay bir günlükken genel durumunu kontrol ediyoruz. Mutlaka genel sağlık durumuyla ilgili kan analizleri yapılıyor. Sürekli başlarında en az bir sağlık teknikeri, en az bir veteriner hekim ve seyislerimiz var."

Karşılaşmak istemeseler de doğum ya da sonrasında bazı sıkıntılar olabildiğini, kısrakların yaşamını yitirebildiğine dikkati çeken Buz, Türk atçılığının geleceği gördükleri öksüz tayların beslenmesinin daha anaç ve sıcak kanlı "Haflinger" cinsi atlarla sağlandığını söyledi.

Öksüz bir tayı, tayı ölen İngiliz kısrağının kabul etmesinin çok zor, neredeyse imkansız olduğunu anlatan Buz, "Haflingerlerde bu daha kolay oluyor, bunları süt anne olarak kullanıyoruz. Sadece bu nedenle değil, bazı anneler, özellikle de genç anneler yavrularını yeterince besleyememekte ya da kabulde zorlanmakta. Bu gibi istenmeyen durumlarda, bir önceki senelerden gebe kalmış Haflingerler devreye giriyor, bu sayede tayın, mümkün olan en doğal biçimde gelişmesi sağlanıyor'' şeklinde konuştu.

-AA ekibi doğum anını görüntüledi-

AA ekibi, yaklaşık 29 saat süren bekleyişin ardından "Westwood Girl" adrı kısrağın doğurma anını görüntüledi.

Westwood Girl, yaklaşık bir saatlik doğum sürecinin tamamlanmasıyla sağlıklı bir dişi tay dünyaya getirdi. Doğumunun ardından bir saatte ayağa kalkan tay, seyislerin de yardımıyla iki saat içinde annesini emmeye başladı.

İstasyonda doğumunun 3. gününde annesiyle küçük padoka çıkarılan taylar, diğer kısrak ve tayların bulunduğu büyük padoklara naklediliyor.

Tayına liderlik yapan anneler ise yemeyi, otlamayı ve koşmayı öğrettiği yavrularını, yaşamlarının ilk 3 yılında tanışacakları yarış pistleri için hazırlıyor.

Yayıncı: Kemal Kaymak

Kaynak: AA